BRUSSEL - Close-up De verwensingen vliegen Bob Dylan om de oren Vandaag zullen vele fans van Bob Dylan 'Christmas In The Heart', zijn nieuwe kerstplaat, met een scheef oog bekijken. Nog nooit waaide de commotie rond een nieuw Dylan-album zo hoog op als rond dit.
'Adeste Fideles, in excelsior deum!' knarst de bijna zeventigjarige artiest als een volleerde Gregoriaanse koorknaap op 'O'Come All Ye Faithful', een van de vijftien kerstnummers op zijn nieuw album.
Voor fans klinkt het idee van een kerstplaat van hun 'meester' als de flauwste Dylan-grap van de afgelopen decennia. De beschuldigingen, verwensingen en opgestoken middenvingers vliegen hem de jongste weken met duizenden naar het hoofd.
Op Expectingrain.com, het oudste en grootste Dylan-discussieforum, bloklettert een fan uit Boston: 'Dylan klopt aan de poorten van Las Vegas', met honderen reacties van verontwaardigde fans als gevolg. De diehards pikken het niet dat de grootmeester van de zwarte humor zich laat verleiden tot wat ze 'een goedkoop, sentimenteel project' noemen.
Terug naar het begin. Begin mei, vlak voor het einde van zijn jongste Europese tournee trok Dylan zich terug in een studio in Dublin om enkele demo's van kerstklassiekers op te nemen. Enkele weken later blikte hij met zijn vaste begeleidingsgroep en David Hidalgo (die ook op zijn eerder dit jaar verschenen cd Together Through Life meespelen) een volledig kerstalbum in.
Eigen gewin is niet het issue. Dylan wil heus geen graantje van het kerstseizoen meepikken. Hij staat erop dat de opbrengsten van dit project gaan naar 'Feeding America', een Amerikaanse versie van Poverello. Op zijn website benadrukt de singer-songwriter dat hij met de royalties van dit album meer dan 4 miljoen daklozen, armen en slechtbedeelden een degelijk kerstdinner kan aanbieden.
Maar daar hebben de fans blijkbaar weinig boodschap aan. De Judas-kreet klinkt nu haast harder dan in 1966, toen hem verweten werd commerciële rockmuziek te maken.
In die talloze topics komen steeds dezelfde argumenten naar voren: Dylan kan het niet maken zichzelf uit te verkopen voor een brede, smaakloze doelgroep die geen voeling heeft met zijn ware oeuvre. Sommigen vergelijken hem met Rod Stewart, de Schotse rockartiest die de jongste jaren nadrukkelijk koos voor risicoloos, goedkoop crooner-entertainment.
De ontgoocheling kadert in de context van Dylans heroplevende carrière. De zanger heeft zich het voorbije decennium stevig gerehabiliteerd met vier uitstekende albums na mekaar. Vorig jaar nog droegen fans hem op de handen als kandidaat-laureaat voor de Nobelprijs Literatuur. Dan kom je niet plots met een plat sentimenteel kerstalbum voor de dag. Plots is de gevierde artiest een symbool van de verloedering van de Amerikaanse cultuur.
Is de reactie van fans te extreem? In de VS maakt zowat elke artiest, van Frank Sinatra en Bing Crosby tot Sufjan Stevens en Sheryl Crow, op een dag wel een kerstsingle of -album, omdat er een groot publiek voor is. Deze week ligt er zelfs een kerst-dvd van het 'beschermd monument' Johnny Cash in de winkel.
Luisteren maar. Dylans nieuw album klinkt alvast zeer traditioneel. Het doet denken aan Sinatra of de Andrew Sisters, die meer dan een halve eeuw geleden opnamen. We horen een gezellig, oubollig sfeertje, zo weggeplukt uit die vooroorlogse Amerikaanse kersttraditie, met kinderkoren, bellen en ronkende rendieren.
Bij momenten lijkt het alsof een stomdronken grootoom van Tom Waits ongevraagd aan de feestdis komt aanschuiven. Het hoogtepunt (of ultieme dieptepunt zo u wil) is 'Must Be Santa', een stevige polka in de puurste Pogues-stijl, waarop een feestelijk brallende Dylan klinkt als een uit Ierland verbannen Shane MacGowan.
Het is niet de eerste keer dat Dylan van zijn fans de wind van voor krijgt. Vijfenveertig jaar geleden stond het publiek op het Newport festival op zijn kop omdat de jonge folkie plots zwaar elektrisch inplugde. En zijn bekering tot een streng religieuze Amerikaanse kerk leverde hem in 1979 ook veel aandacht op. Maar die onverwachte wendingen brachten telkens wél muzikaal vuurwerk.
Die vernieuwingsdrang hoor je uiteraard níét op Christmas in the heart. Integendeel, Dylan zingt zich gorgelend een weg doorheen alle kerstclichés waarin dat soort nummers grossiert. Dit is een album dat ruikt naar de kerststal anno 1940, waarin de meester zich bedient van die genres die net door de duizenden boze fans op zijn jongste vier albums zo bejubeld werden. Swingjazz, bluegrass, zwarte countryblues en bigband.
Voor een pak fans is er geen weg terug: Dylan heeft hen opnieuw verraden. Maar de oude punk heeft zijn slag vlak voor de kerstdagen weer geslagen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten